
Vừa rồi, Microsoft công bố một tài liệu quan trọng có tựa đề “The AI Decision Brief Insights from Microsoft and AI leaders on navigating the generative AI platform shift” (link nhận tài liệu tại https://info.microsoft.com/ww-landing-ai-decision-brief.html). Tôi đã đọc và tạo báo cáo tổng hợp lại, đồng thời tạo phiên bản Podcast Audio từ tài liệu này. Mời mọi người xem và nghe, cảm nhận ra nhiều hàm ý trong tài liệu đáng để chúng ta suy ngẫm, từ đó việc xây dựng lòng tin vào công nghệ và đầu tư vào con người thông qua việc phát triển kỹ năng là cách thức tăng năng suất và thúc đẩy đổi mới trong tương lai.
Báo cáo Tổng hợp: The AI Decision Brief
Giới thiệu
Tài liệu “The AI Decision Brief” của Microsoft, với những hiểu biết sâu sắc từ Microsoft và các nhà lãnh đạo AI, nhằm mục đích cung cấp cái nhìn tổng quan và hướng dẫn các tổ chức điều hướng sự thay đổi nền tảng công nghệ do AI tạo sinh (Generative AI) mang lại. Mục tiêu là giúp các tổ chức hiểu rõ hơn về AI tạo sinh, tình hình phát triển nhanh chóng của nó, tiềm năng trong tương lai và cách thức triển khai hiệu quả để mang lại giá trị kinh doanh.
Tình hình hiện tại của AI tạo sinh
- Sự thay đổi nền tảng công nghệ AI (AI Platform Shift): AI tạo sinh đang thúc đẩy một sự thay đổi lớn trong nền tảng công nghệ, có khả năng định hình lại mọi lĩnh vực phần mềm và mọi hoạt động kinh doanh.
- Tốc độ tăng trưởng và áp dụng chưa từng có: AI tạo sinh đã được áp dụng với tốc độ chưa từng có. Ví dụ, ChatGPT đạt 100 triệu người dùng chỉ trong hai tháng, so với bảy năm của Internet. Tỷ lệ sử dụng AI tạo sinh trong các doanh nghiệp đã tăng từ 55% năm 2023 lên 75% năm 2024, theo nghiên cứu của IDC.
- Động lực chính: Quy luật mở rộng quy mô (Scaling Laws): Một động lực quan trọng đằng sau sự thay đổi này là sự tiến hóa của quy luật mở rộng quy mô AI. Những quy luật này chỉ ra rằng hiệu suất mô hình AI cải thiện đáng kể khi tăng quy mô tài nguyên tính toán, dữ liệu và kích thước mô hình. Theo các quy luật mới này, khả năng của AI có thể tăng gấp đôi sau mỗi sáu tháng, nhanh hơn gấp bốn lần so với Định luật Moore. Tốc độ thay đổi này khiến sự thay đổi nền tảng AI trở nên biến đổi độc đáo.
- Khả năng của AI tạo sinh ngày nay: Các công cụ AI tạo sinh ban đầu chỉ hiểu đầu vào văn bản, nhưng giao diện phổ biến ngày nay có thể hiểu cả hình ảnh và video. Các mô hình AI tinh vi hơn có thể xử lý các nhiệm vụ phức tạp hơn, từ chỉ thực hiện suy luận đến hỗ trợ cả suy luận và lập kế hoạch. Các ứng dụng AI tạo sinh hiện có cả bộ nhớ ngắn hạn và dài hạn.
- Năm giai đoạn sẵn sàng AI: Các doanh nghiệp áp dụng AI tiến bộ qua năm giai đoạn sẵn sàng: Khám phá (Exploring), Lập kế hoạch (Planning), Triển khai (Implementing), Mở rộng quy mô (Scaling), và Hiện thực hóa giá trị (Realizing). Các tổ chức đang chuyển dịch nhanh qua các giai đoạn này.
- Năm yếu tố thúc đẩy giá trị AI: Để thành công, cần chú trọng năm yếu tố chính: chiến lược kinh doanh, chiến lược công nghệ và dữ liệu, chiến lược và kinh nghiệm về AI, tổ chức và văn hóa, và quản trị AI.
Những thách thức trong việc áp dụng AI tạo sinh
Mặc dù tiềm năng là rất lớn, các tổ chức vẫn đối mặt với nhiều thách thức phổ biến:
- Xác định điểm bắt đầu: Với khả năng dường như vô hạn của AI tạo sinh, nhiều tổ chức khó xác định nên bắt đầu từ đâu. Cần tập trung vào giá trị kinh doanh hoặc kết quả chiến lược muốn đạt được.
- Thiếu kỹ năng AI và chuyên môn: Các tổ chức cần nhân viên có kỹ năng phù hợp để quản lý hạ tầng, xây dựng mô hình và làm việc với các công cụ AI, nhưng nguồn nhân lực này đang thiếu hụt. 45% tổ chức coi thiếu nhân sự kỹ năng chuyên môn là thách thức hàng đầu, và 30% thừa nhận thiếu chuyên môn nội bộ về AI.
- Lo ngại về bảo mật và quyền riêng tư: Việc áp dụng AI có thể đặt ra thách thức về bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư. 27% tổ chức lo ngại về mất dữ liệu hoặc tài sản trí tuệ. Nguy cơ từ các tác nhân đe dọa sử dụng AI để tăng hiệu quả tấn công cũng gia tăng. Tuy nhiên, khả năng bảo mật được tăng cường bởi AI cũng đang cải thiện khả năng phát hiện và phản ứng trước mối đe dọa.
- Thay đổi quy định và tuân thủ: Các nhóm ngành và chính phủ đang đặt ra các tiêu chuẩn cho việc sử dụng AI, đòi hỏi các tổ chức phải thích ứng với môi trường pháp lý phức tạp và phân mảnh.
- Quản lý sự thay đổi trong tổ chức: AI tạo sinh thay đổi cách thức hoạt động của tổ chức ở mọi cấp độ, đòi hỏi nhân viên phải định hình lại quy trình làm việc, phá bỏ thói quen cũ và áp dụng thói quen mới. Sự hỗ trợ từ lãnh đạo cấp cao là rất cần thiết.
Giá trị kinh doanh và Lợi ích của AI
Lợi ích kinh doanh từ AI tạo sinh là rất hấp dẫn:
- Tăng năng suất nhân viên: Mục tiêu hàng đầu của các công ty khi sử dụng AI là tăng năng suất nhân viên. 92% người dùng AI sử dụng cho mục đích này.
- Lợi tức đầu tư (ROI) cao: Theo nghiên cứu của IDC, các công ty sử dụng AI tạo sinh đạt ROI trung bình là 370%. Đáng chú ý, các công ty dẫn đầu trong áp dụng AI đạt tới 1000% ROI.
- Khoảng cách giữa nhóm dẫn đầu và nhóm theo sau: Có sự khác biệt rõ rệt về giá trị thu được từ AI giữa các công ty dẫn đầu và các công ty theo sau. Các công ty dẫn đầu đạt ROI trung bình 4.9 lần, trong khi nhóm theo sau là 2.9 lần. Điều này cho thấy thành công không chỉ nằm ở việc đầu tư mà còn ở cách tích hợp AI vào chiến lược và văn hóa làm việc.
- Thay đổi cách làm việc hàng ngày: AI tạo sinh đang thay đổi cách chúng ta làm việc. Dữ liệu từ Microsoft Worklab chỉ ra rằng việc sử dụng Copilot có thể giảm thời gian đọc email (-31%) và họp (-16%), trong khi tăng cường cộng tác trên tài liệu (+58%). Điều này cho thấy sự dịch chuyển từ “ra lệnh” sang “đồng sáng tạo” với AI.
- Các ví dụ thực tế về giá trị:
- Dentsu: Giảm 90% thời gian phân tích thông tin media bằng cách sử dụng Azure AI và Copilot.
- Crediclub: Tiết kiệm 96% chi phí hàng tháng trong quy trình kiểm toán, giải phóng 1.600 giờ/ngày cho nhân viên tương tác với khách hàng.
- Eaton: Giảm 83% thời gian tạo quy trình vận hành tiêu chuẩn (SOP), tiết kiệm hơn 650 giờ.
- BCI: Tăng năng suất nhân viên 10-20% với Microsoft 365 Copilot.
Tiềm năng tương lai của AI tạo sinh
- AI Agents (Tác tử AI, Tác nhân AI, Nhân sự AI): AI tạo sinh đang dẫn đến sự xuất hiện của AI agents. Các tác tử AI này không chỉ hỗ trợ mà còn có thể tự làm việc thay mặt người dùng hoặc cùng với họ, xử lý từ các truy vấn đơn giản đến các nhiệm vụ phức tạp. Chúng có khả năng quan sát, thu thập thông tin, tạo kế hoạch hành động và thậm chí tự hành động nếu được cho phép.
- Các yếu tố thúc đẩy đổi mới:
- Các Startup: Nhỏ gọn và linh hoạt, tập trung vào việc nâng cao năng lực con người và tái định hình các ngành công nghiệp.
- Các công ty phần mềm: Có lợi thế về quy mô triển khai và kiến thức sâu sắc về ngành, giúp đưa các giải pháp AI có tác động lớn ra thị trường rộng rãi.
- Các phòng thí nghiệm đồng sáng tạo (Co-innovation labs): Giúp các công ty phát triển, tinh chỉnh giải pháp AI, xác định các phương pháp hay nhất và chứng minh ROI.
- Các tổ chức nghiên cứu: Thúc đẩy ranh giới của những gì AI có thể đạt được, phát triển các mô hình mới (ví dụ: Phi-3-Vision xử lý hình ảnh/ngôn ngữ), giải quyết các vấn đề toàn cầu (ví dụ: Aurora dự báo thời tiết nhanh hơn 5000 lần) và hoàn thiện tương tác giữa con người và AI.
- AI và Phát triển bền vững: AI được kỳ vọng sẽ giúp đẩy nhanh các mục tiêu bền vững toàn cầu. AI tạo sinh có thể hỗ trợ tích hợp năng lượng tái tạo, xử lý chất thải và thúc đẩy các hành động có lợi cho xã hội và môi trường. Microsoft cam kết đạt mục tiêu bền vững của riêng mình và giúp khách hàng làm điều tương tự.
Xây dựng lòng tin với AI tạo sinh
Với sự phổ biến của AI tạo sinh, việc xây dựng lòng tin trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Lòng tin này cần được xây dựng ở cả những người dùng hoài nghi lẫn những người thành thạo.
- Ba trụ cột của AI đáng tin cậy: Microsoft xây dựng AI đáng tin cậy dựa trên ba trụ cột: Bảo mật (Security), Quyền riêng tư (Privacy), và An toàn (Safety). Tất cả đều dựa trên các nguyên tắc AI có trách nhiệm.
- AI cho an ninh và An ninh cho AI: AI có thể được sử dụng để tăng cường bảo mật, giúp phát hiện và phản ứng nhanh hơn trước các mối đe dọa. Ngược lại, chính các hệ thống AI cũng cần được bảo mật chặt chẽ, quản lý dữ liệu và tuân thủ quy định.
Cam kết của Microsoft
Microsoft cam kết hỗ trợ khách hàng trong hành trình chuyển đổi AI của họ:
- Cung cấp hạ tầng và sản phẩm: Xây dựng nền tảng đám mây mạnh mẽ và tích hợp AI vào mọi sản phẩm (ví dụ: Copilot, cá nhân tôi gần đây rất quen thuộc khi dùng Copilot tích hợp sẵn trong trình soạn thảo mã nguồn Visual Studio Code của Microsoft ).
- Thúc đẩy đổi mới và triển khai: Làm việc với các đối tác và áp dụng cách tiếp cận đồng sáng tạo để giúp khách hàng đẩy nhanh việc triển khai AI.
- Ưu tiên Bảo mật: Đặt bảo mật lên hàng đầu thông qua sáng kiến Secure Future Initiative, tập trung vào bảo mật theo thiết kế, theo mặc định và trong hoạt động vận hành.
- Chia sẻ kinh nghiệm: Là “Khách hàng số 0” (Customer Zero), Microsoft tự mình áp dụng AI và chia sẻ những bài học kinh nghiệm với khách hàng.
- Cam kết AI có trách nhiệm: Đưa ra các nguyên tắc AI Access Principles và Responsible AI Standard để đảm bảo AI được phát triển và sử dụng một cách công bằng, an toàn và có lợi cho xã hội.
- Bốn lĩnh vực cơ hội: Microsoft xác định bốn lĩnh vực cơ hội chính để các tổ chức khai thác AI:
- Nâng cao trải nghiệm nhân viên.
- Tái tạo tương tác với khách hàng.
- Định hình lại quy trình kinh doanh.
- Thúc đẩy đổi mới.
Kết luận
AI tạo sinh đang định hình lại mọi thứ với tốc độ đáng kinh ngạc. Tài liệu “The AI Decision Brief” nhấn mạnh rằng sự thay đổi nền tảng công nghệ này mang lại tiềm năng khổng lồ để tăng năng suất, tối ưu hóa quy trình và thúc đẩy đổi mới. Để thành công, các tổ chức cần nắm bắt cơ hội, đối mặt với thách thức một cách có chiến lược, xây dựng lòng tinvào công nghệ, và đầu tư vào con người thông qua việc phát triển kỹ năng. Các công ty đi đầu đã chứng minh được ROI vượt trội, cho thấy lợi thế cạnh tranh thực sự mà AI mang lại.
Khi AI ngày càng trở thành một cộng sự đắc lực, câu hỏi đặt ra cho chúng ta là đâu là những kỹ năng “rất người”, độc đáo và cốt lõi nhất mà chúng ta cần tập trung trau dồi để không chỉ thích ứng mà còn thực sự thăng hoa trong kỷ nguyên công nghệ mới này ?
Chú thích:
Định luật Moore là một quan sát do Gordon Moore (đồng sáng lập Intel) đưa ra vào năm 1965, dự đoán rằng:
Số lượng transistor trên mỗi vi mạch sẽ tăng gấp đôi sau khoảng mỗi 18–24 tháng, kéo theo hiệu năng máy tính tăng lên và chi phí trên mỗi transistor giảm xuống.
Tuy không phải là một quy luật vật lý, định luật Moore đã trở thành kim chỉ nam cho ngành công nghiệp bán dẫn trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tốc độ tăng trưởng này đã chậm lại do giới hạn vật lý của công nghệ sản xuất chip.